Fundacja Instytut Innowacji wdraża model wsparcia „Szansa na start” w ramach powierzonego grantu dofinansowanego z projektu „Szansa – nowe możliwości dla dorosłych”, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014 – 2020, współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Celem wdrażanego modelu wsparcia jest Podniesienie umiejętności podstawowych osób dorosłych powyżej 18 roku życia, korzystających w Polsce z ochrony czasowej w związku z Decyzją wykonawczą Rady (UE) 2022/382 z dnia 4 marca 2022 r. stwierdzającą istnienie masowego napływu wysiedleńców z Ukrainy w rozumieniu art. 5 dyrektywy 2001/55/WE i skutkującą wprowadzeniem tymczasowej ochrony.
Wartość grantu: 360 759 PLNWkład ze środków europejskich wynosi: 340 160 PLN

W związku z przybyciem na terytorium RP licznej grupy obywateli Ukrainy, spowodowanym zbrojną agresją Federacji Rosyjskiej po 24 lutego 2022 r., zaszła pilna potrzeba wsparcia osób dorosłych w zakresie rozwoju umiejętności podstawowych, zgodnie z ideą trójstopniowej ścieżki wsparcia (Upskilling Pathways), tj. diagnozy umiejętności i potrzeb, wsparcia edukacyjnego oraz walidacji nabytych umiejętności.

Migranci przymusowi z Ukrainy zmuszeni zostali do nagłej zmiany miejsca zamieszkania, jednocześnie zwykle nie komunikując się w języku polskim, nie znając realiów funkcjonowania w odmiennych warunkach prawnych, społecznych, instytucjonalnych (w tym związanych z dostępem do e-urzędów czy dziennika elektronicznego) czy kulturalnych i kulturowych.

Osoby przyjeżdżające do nowego kraju są często zagubione, nie posiadają wiedzy na temat specyfiki funkcjonowania w obcym dla siebie kraju. Stąd tak istotne jest podnoszenie umiejętności podstawowych w sposób, w jaki rozumiane są one w projekcie „Szansa”, tj. jako umiejętności kluczowe, niezbędne do realizowania potencjału jednostek, odgrywania aktywnej roli w społeczeństwie i realizowania obowiązków społecznych, obywatelskich i zawodowych.

Miejsce: Trakt Brzeski 90, Warszawa, Dom Uchodźcy „Gościniec-Wesoła”, 05-077.
Liczba osób, która zostanie objęta wsparciem: 60
Liczba godzin zegarowych przeznaczona na zajęcia z języka polskiego: 40
Liczba godzin przeznaczona na zajęcia z zakresu rozwijania umiejętności podstawowych: 98

Na początku zostanie wykonana diagnoza- przeprowadzona w sposób gwarantujący, że potencjalny uczestnik rozumie pytania oraz może swobodnie udzielić na nie odpowiedzi. Odbywać się będzie z udziałem wsparcia językowego. Maksymalny czas na diagnozę jednego uczestnika nie przekroczy 2 godzin (w tym opracowanie raportu i przekazanie informacji zwrotnej). Podczas diagnozy odbędzie się zbieranie informacji nt.
1) indywidualnych potrzeb edukacyjnych uczestników, ich dyspozycyjności, potencjalnych barier udziału w projekcie (np. konieczności opieki nad osobami trzecimi, niepewna sytuacja mieszkaniowa czy zawodowa),
2) sprawdzenie zakresu umiejętności podstawowych
3) sprawdzenie zakresu umiejętności językowych.

Planowane wsparcie edukacyjne będzie obejmować:
-Zajęcia z języka polskiego, co najmniej na dwóch różnych poziomach zaawansowania:
I (grupa początkująca),
II (grupa średniozaawansowana).
Liczba godzin przeznaczona na zajęcia z języka polskiego wynosi 40 godzin zegarowych.
-Zajęcia z zakresu podnoszenia umiejętności podstawowych: 98 godz., których szczegółowa tematyka będzie uzależniona od specyficznych potrzeb i możliwości uczestników (poznanych na etapie diagnozy), natomiast ramowy plan zajęć zawiera następujący zakres tematyczny i godzinowy:
Komponent 1 –22 h, Tematyka: korzystanie z usług publicznych i instytucji wsparcia w Polsce
Komponent 2 –18 h, Podstawy poszukiwania pracy w Polsce (zajęcia stacjonarne z wykorzystaniem komputerów)
Komponent 3 –18 h, Pracuje legalnie w Polsce (zajęcia stacjonarne z wykorzystaniem komputerów)
Komponent 4 -20h Wiedza o Polsce
Komponent 5 –18h, Finansowe ABC, (zajęcia stacjonarne z wykorzystaniem komputerów)
Komponent 6 –2h warsztaty, Transport i komunikacja, Warsztaty „Jak dojadę?”.

Planowane jest stworzenie 4 grup uczestników po 15 osób (grupy podzielone zgodnie z poziomem językowym). Zajęcia będą odbywać się stacjonarnie, w sali szkoleniowo-konferencyjnej wyposażonej w komputery. Zajęcia odbywać się będą w weekendy (sobota/niedziela po 8 h dziennie, z przerwą obiadową i przerwą kawową przeznaczoną na wymianę doświadczeń, dyskusje, integracje).

Dodatkowo, planowane jest wyjście edukacyjne uczestników projektu do NSA jako element dydaktyczno-poznawczy oraz warsztaty „Jak dojadę” i warsztaty ”Wiedza o Polsce”. Podczas wyjścia edukacyjnego do NSA uczestnicy projektu poznają w praktyce różne zagadnienia wchodzące w skład różnych komponentów, w szczególności: Z komponentu 1: Funkcjonowanie instytucji w Polsce. Celem jest poprowadzenie procesu kształcenia w taki sposób, aby uczestnicy mogli rozwiązywać proste problemy z dziedziny prawa i znać instytucje do których mogą się zgłosić, a także poznać w praktyce tryby odwoławcze od decyzji administracyjnych. Z komponentu 6: sposoby poruszania się po Warszawie, zasady zakupu biletu, ceny biletów, rodzaje środków komunikacji publicznej i prywatnej, regulamin przewoźników, zasady bezpieczeństwa drogowego.

Podczas projektu uczestnikom będzie zapewniony Opiekun/asystent wsparcia, wsparcie doradcze (doradztwo zawodowe, edukacyjne), prawne i psychologiczne. Za przeprowadzenie weryfikacji efektów uczenia się odpowiedzialny będzie asesor walidacyjny. Dzięki działaniom edukacyjnym uczestnicy projektu lepiej poznają rzeczywistość, w której muszą zacząć żyć i funkcjonować. Rozwinięcie umiejętności podstawowych pozwoli na znalezienie pracy i usamodzielnienie się finansowo (Komponent 2), a wiedza na temat planowania budżetu (Komponent 5) pozwoli na racjonalne wydatkowanie zarobionych środków. Znalezienie się w obcym kraju, w którym obowiązują inne procedury urzędowe, a komunikacja jest utrudniona ze względu na brak umiejętności posługiwania się językiem polskim, jest sytuacja ekstremalnie trudna, szczególnie dla osób z trauma wojenna, o niskich umiejętnościach podstawowych. Planowany przez Fundację Instytut Innowacji model zwiększania umiejętności podstawowych, ma na celu wyjaśnienie rzeczywistości, w której się znajdują i pokazanie jak się w niej poruszać.

Podczas prowadzonych zajęć planowane jest m.in. wykształcenie umiejętności korzystania z usług publicznych i instytucji wsparcia w Polsce (Komponent 1) aby obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski ze względu na toczące się na terenie Ukrainy działania zbrojne, wiedzieli, gdzie i jak szukać pomocy instytucjonalnej. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że większość przybyłych to kobiety z młodocianymi dziećmi, potrzebują zatem wsparcia dotyczącego znalezienia miejsca w placówkach oświatowo-wychowawczych (żłobki, przedszkola, szkoły), i aby dorośli mogli podjąć prace (Komponent 1). Niemniej, podjęcie pracy to kolejne duże wyzwanie dla tych osób. Fundacja Instytut Innowacji uznała zatem, ze niezbędne jest wykształcenie umiejętności pozwalających na efektywne szukanie pracy (Komponent ´ 2), a później na legalne zarobkowanie oraz radzenie sobie ze stresem i innymi problemami w pracy (Komponent 3). Taki model pozwoli na dokonanie zmiany społecznej (w życiu osobistym i/lub zawodowym uczestnika oraz w jego najbliższym otoczeniu) – uczestnicy będą lepiej posługiwać się językiem polskim, będą umieli podjąć legalna prace, a zarobione pieniądze będą umieli racjonalnie wydawać. Dodatkowo, nabędą umiejętności rozwiazywania problemów zdrowotnych (nabędą wiedzę w jaki sposób funkcjonuje w Polsce służba zdrowia) i dowiedzą się w jaki sposób zadbać o wykształcenie dzieci i zintegrowanie ich z rówieśnikami w Polsce (wiedza na temat szkolnictwa w Polsce). Za ważny element poznawczy Fundacja uznała również przybliżenie uczestnikom specyfiki polskiej kultury. Uznaliśmy, ze poznanie Polski odbędzie się w formie warsztatów organizowanych podczas edukacyjnych wyjść do miejsc szczególnie ważnych na mapie Warszawy. Forma warsztatowa pozwoli na lepsze zrozumienie specyfiki Polski i społeczeństwa polskiego. Fundacja Instytut Innowacji uważa, że niezwykle ważne jest również wskazanie zagrożeń, jakim będą musieli przeciwstawić się uchodźcy oraz wskazać możliwości przeciwdziałania im. Dlatego, w planowanym modelu podjęta zostanie problematyka służb i straży (Komponent 1- Sprawy kryzysowe: Policja, postępowania sadowe i sytuacje kryzysowe), fałszywych i niebezpiecznych ofert pracy (Komponent 2), problemów w pracy (Komponent 3), zagrożeń społecznych wynikających z różnic kulturowych (Komponent 4), pożyczanie i
zadłużenie (Komponent 5), bezpieczeństwo w podróży (Komponent 6). Uważamy, ze podjęcie takich tematów pozwoli na uniknięcie sytuacji wpływających negatywnie na życie, rozwój i funkcjonowanie osób objętych modelem. Zajęcia w większości odbywać się będą przy użyciu komputera, dzięki czemu zwiększony zostanie wśród uczestników poziom rozumienia i przetwarzania informacji, rozumowania matematycznego, umiejętności cyfrowych, kompetencji społecznych. W rezultacie uczestnicy będą gotowi do odgrywania aktywnej roli w społeczeństwie i realizowania obowiązków społecznych.

Godziny projektu: (98 godziny edukacyjne+40h języka polskiego= 138h) x 4grupy= 552h zajęcia w sali wykładowej z komputerami 46 dni (23 weekendy) x 8h = 368h+ Warsztaty 184 h (”Jak dojadę”, ”Wiedza o Polsce”, wizyta studyjna w NSA) + czas na diagnozę i niezbędne konsultacje oraz wsparcie (doradcze, prawne, psychologiczne).